झोपही प्रत्येकाच्या जीवनातील अविभाज्य भाग आहे. प्रत्येकजण झोप घेतच असतो. साधारण प्रत्येकाने 7-8 तास झोप घेतलीच पाहिजे असं सायन्स सांगतं. अपुरी झोप आणि अति निद्रा यामुळे असंख्य आजारांना आमंत्रण दिलं जातं. त्यामुळे किमान आठ तास झोप घेण्याचा सल्ला डॉक्टरांकडून दिला जातो. पण जर तुम्ही स्त्री असाल आणि 8 तासांची झोप घेतल्यानंतरही तुम्हाला सकाळी थकवा जाणवत असेल, तर याचा अर्थ तुम्हाला पुरेशी झोप मिळाली नाही. तुम्हाला थोडी अधिक झोप घेण्याची आवश्यकता आहे. Sleep Foundation नुसार, महिलांना पुरुषांपेक्षा सुमारे 11 मिनिटे अधिक झोप घ्यावी लागते. काही संशोधनांनुसार, महिलांना पुरुषांपेक्षा 20 मिनिटे अधिक झोप घ्यावी लागते. पुरुष 7-8 तासांची झोप घेतल्यावर चांगले कार्य करू शकतात, तर महिलांना अधिक आरामाची आवश्यकता असते.
चांगली झोप का महत्त्वाची?
चांगली झोप ही चांगल्या आरोग्याचे लक्षण आहे. चांगली झोप मेंदूच्या कार्यामध्ये सुधारणा करते, हृदयाच्या आरोग्याला फायदेशीर ठरते, चयापचय सुधारते, त्वचेची आणि केसांची गुणवत्ता वाढवते आणि आयुष्य वाढवते. चांगली झोप तुम्हाला तुमच्या भावना अधिक चांगल्या प्रकारे नियंत्रित करण्यास मदत करते. जे लोक चांगली झोप घेतात, त्यांच्यात चिंता आणि ताण कमी असतो आणि ते नोकरीच्या ठिकाणी चांगलं काम करतात. दीर्घकाळ चांगली झोप न घेतल्यास डिमेन्शिया आणि अल्झायमरसारख्या न्यूरोलॉजिकल आजारांचा धोका असतो. थोडक्यात दीर्घकाळ अपुरी झोप घेतल्याने हृदयरोग, स्ट्रोक आणि इतर शारीरिक विकार होऊ शकतात.
महिलांना अधिक झोप का आवश्यक?
महिलांना अधिक मल्टिटास्किंग करावे लागते, म्हणजेच एकाच वेळी अनेक कामे करावी लागतात.
महिलांचा मेंदू पुरुषांपेक्षा अधिक काम करतो, म्हणून त्यांना पुनर्प्राप्तीसाठी अधिक झोपेची आवश्यकता असते.
ताण कमी करण्यासाठी महिलांना अधिक झोपेची आवश्यकता असते.
मेनोपॉज, मासिक पाळी आणि गर्भधारणेचे देखील महिलांच्या झोपेवर परिणाम होऊ शकतात.
झोपेच्या अभावामुळे मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यावर नकारात्मक परिणाम होऊ शकतात. बहुतेक प्रौढ व्यक्तींनी दररोज 7-9 तास झोप घ्यावी. तथापि, ही झोपेची मात्रा विविध घटकांवर आधारित बदलू शकते.
वयोमानानुसार झोपेची आवश्यकता
नवजात शिशूंना आणि लहान मुलांना सर्वात जास्त झोपेची आवश्यकता असते. सरासरीपणे, तरुणांना सर्वोत्तम आरोग्य आणि कार्यक्षमतेसाठी रात्रभर 7-9 तासांची झोप आवश्यक आहे. वय वाढल्यावर झोपेची आवश्यकता थोडी कमी होऊ शकते, तरीही वृद्ध व्यक्तींना रात्री सुमारे 7-8 तासांची झोप आवश्यक आहे.
डॉक्टर्स सांगतात की, वय वाढल्यास आपली झोपेची पॅटर्नही बदलतो. आपण REM (रॅपिड आय मूव्हमेंट) च्या गाढ झोपेच्या टप्प्यात कमी वेळ घालवतो, त्यामुळे एकूण गाढ झोपेचे तास कमी होतात. सर्केडियन रिदममध्ये देखील बदल होतो, ज्यामुळे झोपेचा वेळ लवकर होतो आणि उठण्याचा वेळ लवकर होतो. 40 पेक्षा जास्त वय असलेल्या व्यक्तींमध्ये झोपेच्या पॅटर्नमध्ये महत्त्वपूर्ण बदल होऊ शकतात.
ताज्या संशोधनानुसार, महिलांना पुरुषांपेक्षा सुमारे 20 मिनिटे अधिक झोपेची आवश्यकता असते. “मेंदूला पुनर्प्राप्त करण्यासाठी झोप अत्यंत महत्त्वाची आहे,” असे सांगितले जाते. तथापि, महिलांमध्ये झोप आणि झोपेच्या संबंधित विकारांची माहिती थोडीच उपलब्ध आहे, तरीही संशोधन दर्शवते की महिलांना त्यांच्या दैनंदिन क्रियाकलापांमधून पुनर्प्राप्त होण्यासाठी पुरुषांच्या तुलनेत अधिक झोपेची आवश्यकता असू शकते.
(डिस्क्लेमर: आरोग्य संबंधतील ही माहिती आणि सल्ला केवळ माहितीच्या आधारावर आहे. कृपया यावर अमल करण्यापूर्वी आपल्या वैयक्तिक डॉक्टरांचा सल्ला घ्या.)