मानसिक विकारांच्या विकासामागे रोगप्रतिकारक शक्तीतील अडथळे!
Schizophrenia : सिंगापूरमधील संशोधकांनी केलेल्या संशोधनात असे आढळून आले आहे की, रोगप्रतिकारक (Immune) शक्तीतील बदल स्किझोफ्रेनियाशी आणि कदाचित उपचारांच्या प्रतिकाराशी जोडलेले आहेत. जगभरातील सुमारे 2.4 कोटी लोकांना आणि सिंगापूरमधील 116 पैकी 1 व्यक्तीला प्रभावित करणारा मानसिक विकार असलेल्या स्किझोफ्रेनियामागील कारणे अद्याप अज्ञात आहेत. ‘ब्रेन, बिहेवियर अँड इम्युनिटी’ या जर्नलमध्ये प्रकाशित झालेल्या एका अभ्यासात असे सूचित केले आहे की, मानसिक विकारांच्या (Mental Disorders) विकासामागे रोगप्रतिकारक शक्तीतील अडथळे असू शकतात. या दिशेने आधीच बरेच संशोधन सुरू आहे.
उपचार करूनही लक्षणांपासून आराम नाही!
स्किझोफ्रेनिया (Schizophrenia) असलेले सर्व रुग्ण मानक अँटीसायकोटिक औषधांना (Antipsychotic Drug) प्रतिसाद देत नाहीत. जगभरात स्किझोफ्रेनिया असलेल्या तीनपैकी एक व्यक्ती उपचारांना फारसा प्रतिसाद देत नाही. याचा अर्थ असा की, उपचार करूनही त्यांना भ्रम यासारख्या लक्षणांपासून आराम मिळत नाही. रोगप्रतिकारक पेशींच्या लोकसंख्येतील बदलांचा वापर करून, सिंगापूरच्या राष्ट्रीय आरोग्य सेवा गट आणि विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि संशोधन एजन्सीच्या (Research Agency) पथकाने संभाव्य उपचार प्रतिकाराचा अंदाज लावला, ज्यामुळे शक्य तितक्या लवकर सर्वात योग्य उपचार सुरू करण्यास मदत झाली.
शक्यतो उपचार लवकर करावा…
“आमचे ध्येय रोगप्रतिकारक पेशींमध्ये होणारे बदल ओळखणे होते, जे उपचारांच्या प्रतिकाराचा अंदाज घेण्यासाठी वापरता येतील, ज्यामुळे लवकर आणि अधिक लक्ष्यित उपचारांना (Treatment) अनुमती मिळेल,” असे प्रमुख लेखक डॉ. ली यानहुई, एनएचजी येथील एनएचजी मानसोपचार निवासी म्हणाले. “क्लोझापाइन उपचार शक्य तितक्या लवकर सुरू केले पाहिजेत. चांगले क्लिनिकल परिणाम शक्य आहेत. क्लोझापाइन (Clozapine) हे सध्या उपचार-प्रतिरोधक स्किझोफ्रेनियावर उपचार करण्यासाठी दर्शविलेले एकमेव मानसोपचार (Psychotherapy) औषध आहे.”
निरोगी व्यक्ती आणि स्किझोफ्रेनिया असलेल्या लोकांमध्ये विशिष्ट रोगप्रतिकारक पेशींमध्ये फरक!
अभ्यासासाठी, पथकाने 196 निरोगी सहभागी आणि उपचारांच्या प्रतिकारशक्तीच्या वेगवेगळ्या प्रमाणात असलेल्या स्किझोफ्रेनिया असलेल्या व्यक्तींच्या रक्ताच्या नमुन्यांचे विश्लेषण केले. त्यांनी स्किझोफ्रेनिया असलेल्या 147 लोकांच्या आणि 49 निरोगी व्यक्तींच्या रक्तातील 66 रोगप्रतिकारक पेशींची (Cells) संख्या ओळखली आणि त्यांची तुलना केली जेणेकरून या विकाराशी संबंधित रोगप्रतिकारक पेशींची संख्या आणि उपचार प्रतिकार ओळखता येईल. निकालांमध्ये निरोगी व्यक्ती आणि स्किझोफ्रेनिया असलेल्या लोकांमध्ये विशिष्ट रोगप्रतिकारक पेशींमध्ये लक्षणीय फरक दिसून आला. या निष्कर्षांमुळे उपचारांना प्रतिरोधक असलेल्या रुग्णांची लवकर ओळख होण्याची आशा निर्माण होते. यामुळे डॉक्टरांना (Doctors) चांगले परिणाम मिळविण्यासाठी अधिक प्रभावी उपचार धोरणे निवडण्यास मदत होईल.